Dbając o swoje zdrowie nie ignorujmy niepokojących dolegliwości z zakresu przewodu pokarmowego takich jak krwawienia, zmiany rytmu wypróżnień, biegunki, zaparcia, bóle brzucha. Badaniem diagnostycznym wykonywanym w powyższych wskazaniach jest m.in. kolonoskopia, która pozwala na ocenę błony śluzowej dolnego odcinka przewodu pokarmowego od odbytnicy do kątnicy. Powyższa procedura ma zarówno charakter diagnostyczny, jak i terapeutyczny. Kolonoskopię diagnostyczną przeprowadza się w sytuacji badań przesiewowych w zdrowej populacji z uwzględnieniem czynników ryzyka (wiek, wywiad w kierunku raka jelita grubego) oraz z w/w wskazań. W czasie badania możliwe jest usuwanie polipów i zmian nowotworowych, pobieranie wycinków do badań histopatologicznych, tamowanie krwawień z malformacji naczyniowych, owrzodzeń i guzów oraz krwawienia po polipektomii, usuwanie ciał obcych, poszerzanie i/lub protezowanie zwężeń nienowotworowych i nowotworowych, dekompresja ostrej niedrożności rzekomej (atonia i rozdęcie okrężnicy mogące wystąpić u chorych z ciężkimi chorobami ogólnoustrojowymi lub po operacjach) i skrętu jelita (w wyjątkowych przypadkach).
Przeciwwskazania do kolonoskopii obejmują: zapalenie otrzewnej, perforację jelita, ostre zapalenie uchyłków jelita grubego, piorunujące zapalenie jelita grubego.
Najpoważniejszym powikłaniem kolonoskopii jest perforacja jelita, która najczęściej występuje w zgięciu odbytniczo-esiczym lub w kątnicy. Podczas usuwania polipów może występować krwawienie, jak również uszkodzenie ściany jelita skutkujące perforacją. Krwawienia pojawiające się podczas lub bezpośrednio po zabiegu można zazwyczaj opanować endoskopowo, groźne mogą być krwawienia późne ujawniające się nawet kilkanaście dni po polipektomii. Kolonoskopii towarzyszą dolegliwości bólowe brzucha związane z insulfacją jelita powietrzem lub wodą, naciąganiem jelita przy wprowadzaniu układu optycznego przy zrostach po zabiegach lub zabiegami z naruszeniem błony śluzowej jelita.
Stopień nasilenia dolegliwości jest osobniczo zmienny. Powyższe badanie przeprowadza się zarówno w warunkach ambulatoryjnych, jak i szpitalnych (w tym w ramach hospitalizacji jednodniowej), w znieczuleniu ogólnym, analgosedacji lub bez w zależności od preferencji pacjenta. Powyższe badanie może być wykonane na życzenie pacjenta jako badanie komercyjne bez skierowania od lekarza. Przygotowanie do badania obejmuje procedurę oczyszczenia jelita i przestrzegania zaleceń dietetycznych. Pacjenci stosujący leki o działaniu przeciwkrzepliwym powinni je odstawić lub zamienić na heparynę drobnocząsteczkową na kilka dni przed badaniem w celu zmniejszenia ryzyka powikłań krwotocznych. W przypadku silnych dolegliwości w czasie badania może zostać ono przerwane na życzenie chorego.
